همه چیز درباره ی تیک عصبی
تیک عصبی چیست؟
تیک عصبی در واقع حرکت سریع، ناخواسته، و تکراری ماهیچه‌های بدن است که موجب اختلال در فعالیت حرکتی فرد می‌شود. در سنین کودکی تا حدود ۵ سالگی، بروز این مشکل عادی است ولی به‌ندرت در بزرگسالی رخ می‌دهد. تیک عصبی مشکلی جدی است که اگر به موقع برای درمانش اقدام نشود گسترش می‌یابد و حتی قادر به ایجاد اختلال در فعالیت‌های روزانه نیز هست. با طولانی‌شدن تیک بیش از یک سال، بیماری به نام سندروم تورِت ایجاد می‌شود که لازم است جداگانه برای درمان و رفع آن اقدام شود.
تیک عصبی در دو نوع متفاوت وجود دارد؛ تیکِ عصبی حرکتی که حرکات بدن را تحت تأثیر زیادی قرار می‌دهد و تیک عصبی صوتی که روی صدای افراد تأثیرگذار است. از علائم تیک عصبی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تکان‌های سریع ناحیه‌ی سر
- چشمک‌زدن و به‌هم‌خوردن پلک‌ها، اخم غیرارادی و چروک‌شدن مدام بینی (به طور کلی ناحیه‌ی صورت)
- لمس غیرارادی اجسام و افراد
- تماس انگشت‌ها به حالتی شبیه بشکن‌زدن
- تکرار حرف یا عبارت‌ها که گاهی آزاردهنده و از نظر دیگران توهین‌آمیز تلقی می‌شود.
- آب بینی را بالا کشیدن و خرخر کردن
دلایل بروز تیک عصبی
تیک عصبی به دلایل مختلفی نظیر اضطراب، استرس، خستگی، هیجان یا حتی شادی ظاهر می‌شود. تمرکز روی این مشکل و صحبت مدام در مورد این اختلال هم منجر به وخامت آن خواهد شد.
معمولا در ابتدا این مشکل با احساسی ناخوشایند در بدن آغاز می‌شود. ادامه‌ی این احساس ناخوشایند در بدن منجر به تیک می‌شود.
مراجعه به پزشک
در بیش‌تر موارد تیکِ عصبی مشکل جدی و خطرناکی نیست و منجر به تخریب مغز نخواهد شد.. در واقع در صورت جدی نبودن مشکل، به همان سرعتی که ظاهر شده است، برطرف می‌شود.
ولی در برخی موارد که علائم آن آزاردهنده و جدی‌تر هستند، یا کودکتان دچار چنین مشکلی است، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. به طور کلی در صورت مشاهده‌ی علائم زیر مراجعه به پزشک ضروری است:
- بروز اختلال و مشکل در فعالیت‌های روزانه به‌خاطر تیک
- روند افزایشی شدت دفعات وقوع تیک عصبی
- آسیب جسمی ناخواسته‌ی فرد به خود
- ایجاد مشکلات اجتماعی و عاطفی مانند انزوا، طرد شدن، و آزاردیدن در اثر تیک عصبی
- ایجاد سایر احساسات و عوارض منفی مانند افسردگی، عصبانیت، خودآزاری و غیره در اثر تیک عصبی
پزشک معالج به منظور تشخیص نوع و علت تیکِ عصبی به دقت به معاینه‌ی بیمار اقدام می‌کند و در صورت تشخیص تیک، کمک شایانی به درمان آن خواهد کرد. اگر تیک عصبی به صورت مرتب ظاهر نشود، بیمار می‌تواند با تصویربرداری از آن بدون اغراق زیاد، علائم اختلالش را به صورت دقیق به پزشک نشان دهد.
درمان تیک عصبی
در صورتی که علائم تیکِ عصبی چندان جدی و شدید نباشد، معمولا با درمان‌های خانگی برطرف خواهد شد. به عنوان مثال تلاش برای کاهش استرس و خستگی‌های روزمره موجب خواهد شد که این اختلال تا میزان زیادی از بین برود.
اما درصورت بروز تاثیرات منفی و اختلال در زندگی عادی و روزمره‌تان، لازم است پزشک برای انجام یک یا ترکیبی از درمان‌های زیر اقدام کند.
روش‌های روان درمانی شامل:ERP که به معنای قرارگیری بیمار در حالت تیک با عادت‌کردن به آن است. یعنی فرد درگیر تیک عصبی قادر به پیش‌بینی و کنترل آن خواهد بود.
درمان با ایجاد عادات معکوس: در این روش با شکل‌گیری عادت‌های حرکتی در فرد، حرکت‌های ناشی از تیک عصبی خنثی می‌شوند. در واقع با تقویت مستمر عادت‌های حرکتی جدید و خنثی‌کننده، پس از مدتی تیک‌های عصبی از بین خواهند رفت.
روش‌های درمان دارویی نیز وجود دارد که در کنار روش‌های روان‌درمانی یا در صورت عدم تاثیر آن‌ها در بهبود بیمار، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
اختلال تیک عصبی چقدر طول می‌کشد؟
با گذشت زمان، برخی تیک‌ها کاملا از بین می‌روند و برخی شدیدتر می‌شوند. گاهی اوقات ممکن است بروز تیک‌ها فقط چند ماه طول بکشد، ولی در بیش‌تر مواقع حتی تا چند سال نیز بیمار را درگیر می‌کند. معمولا این مشکل از حوالی ۸ سالگی تا بلوغ شکل می‌گیرد و بعد از بلوغ حادتر هم می‌شود.
پژوهش‌ها نشان می‌دهد که:
از هر ۳ نفر، ۱ نفر در بزرگسالی هرگز تیکِ عصبی را تجربه نخواهد کرد.
از هر ۳ نفر، ۱ نفر در بزرگسالی فقط تا حدی خفیف، تیک عصبی را تجربه می‌کند.
از هر ۳ نفر، ۱ نفر در بزرگسالی درصورت وقوع تیک عصبی، با علائم و مشکلات شدید مواجه خواهدشد.
دلایل تیک عصبی
علت بروز تیکِ عصبی دقیقا مشخص نشده است. به طور کلی این مشکل به دلیل تغییرات بخش‌هایی از مغز که کنترل حرکات را برعهده دارند، رخ می‌دهد. البته به‌نظر می‌رسد که این اختلال تا حد زیادی ریشه‌ی ارثی و خانوادگی دارد و حتی گاهی به عنوان عوارض مشکلات دیگری مانند اختلال وسواس و بیش‌فعالی در فرد ظاهر می‌شود.
به علاوه، بیماری‌های مانند هانتینگتون و اختلالات مغزی نیز قادر به ایجاد تیک عصبی هستند و مصرف برخی مواد مخدر مانند کوکائین و آمفتامین هم موجب بروز تیک عصبی می‌شود.
[ بازدید : 53 ] [ امتیاز : 3 ] [ نظر شما : ]
