عفونت مغز (آبسه مغزی) چیست و بیماری‌های مربوط به آن کدامند؟
عفونت مغز (آبسه مغزی) چیست و بیماری‌های مربوط به آن کدامند؟
معمولاً افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف به عفونت مغز دچار می‌شوند. در افراد سالم، عفونت‌های باکتریایی عامل به‌وجود آمدن عفونت مغز در افراد سالم است. در عفونت مغز جمع شدن سلول‌های مرده و چرکی، منجر به تورم مغز میشود و چون مغز فضای کافی در جمجمه ندارد روی قسمت‌های ديگرفشار وارد می‌كند و می‌تواند عروق خونی مغز رامسدود نمايد. مسدود شدن عروق مغزی و لخته شدن خون از عوامل سکته مغزی هستند و در این شرایط مراجعه به پزشک دارای فوق تخصص سکته مغزی می‌تواند راهگشا باشد. وجود یک زخم در سر هم می‌تواند به عفونت مغز منجر شود. به این صورت که از راه این زخم، ویروس، باکتری و یا قارچ به مغز راه پیدا می‌کند و باعث عفونی شدن آن میشود. عفونت قسمت‌های دیگر بدن هم می‌تواند دلیل عفونت مغز باشد. عفونت‌های مغزی مشکلاتی در عملکرد مغز و نخاع به‌وجود می‌آورند. تشخیص و درمان به‌موقع در این بیماری بسیار اهمیت دارد. بیمار سریعا باید بستری شده و تحت درمان آنتی بیوتیک قرار گیرد و یا احتمالا جراحی شود.
دلایل بیماری
از رایج‌ترین علل عفونت مغز قارچ، ویروس و باکتری را می‌توان نام برد.این عوامل از سه طریق میتوانند باعث عفونت مغز شوند:
۱ـ راه مستقیم
آسیب شدید به سر که شکستگی جمجمه را در پی داشته باشد و قارچ و باکتری از راه شکستگی به مغز راه یابند.
۲ـ راه مجاورتی
وقتی عفونت از قسمت‌های دیگری از جمجمه به مغز راه یافته باشد. مانند سینوزیت، عفونت گوش و یا آبسه‌های دندانی.
۳ـ راه خونی
بروز بیماری‌های عفونی مانند ذات‌الریه که باعث می‌شوند عفونت از راه خون به مغز برسد.
بیماری‌های عامل عفونت مغز
عفونت در بخش‌های مختلف بدن می‌تواند از طریق جریان خون به مغز راه پیدا کرده و آن را آلوده کند. شایع‌ترین بیماری‌های شناخته شده که امکان دارد به آبسه مغزی منجر شوند، عبارتند از:
• ذات الریه، برونشکتازی و دیگر عفونت‌ها.
• اندوکاردیت، عفونت دریچه قلب
• التهاب مثانه و دیگر عفونت‌های لگنی
• عفونت های شکمی مانند پریتونیت، التهاب دیواره داخلی شکم و لگن.
عوامل خطر ساز
عوامل دیگری میتوانند ریسک ابتلا به عفونت مغز را در فرد بالا ببرند که عبارتند از:
• دیابت
• مننژیت
• عفونت‌های فک و دندان
• بیماری قلبی مادرزادی
• عفونت پوست سر و یا صورت
• شانت (وسیله‌ای که برای کشیدن مایع نخاعی اضافی کاربرد دارد و می‌تواند عامل برزو عفونت باشد.)
• استفاده از داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی
• برای جلوگیری از حرکت سر و صورت در بیمارانی که دچار شکستگی گردن می‌شوند، وسیله‌ای با پایه‌ها و پیچ‌هایی بلند به نام تراکشن به‌کار می‌برند که می‌تواند عامل بروز عفونت مغز باشد.
علایم عفونت مغز
• سردرد
• سفتی گردن
• تشنج
• ضعف عضلانی
• تب
• تهوع و استفراغ
• تاری دید و دوبینی
بسیاری از علائم مغزی در نوزادان و کودکان خردسال مشابه است. با این حال ممکن است علائم دیگری از آبسه‌ی مغزی در کودک مشاهده شود. ممکن است در بخش نرم بالای سر کودک تورم یا برجستگی ایجاد شود. از دیگر نشانه‌های آبسه‌ی مغزی در کودکان عبارتند از:
• استفراغ جهنده
• گریه‌ی شدید
• تشنج
• سفتی در اندام‌ها
• آسیب‌های مغزی
• مننژیت
• آبسه‌ی مجدد
تشخیص
متخصص مغز و اعصاب با بررسی علائم بیمار و سابقه‌ی پزشکی فرد، امکان ضعیف شدن سیستم ایمنی فرد بر اثر عفونت یا بیماری را در نظر گرفته و آزمایش‌هایی از قبیل ادرار، مدفوع و خون را تجویز می‌کند. دیگر آزمایش‌های تشخیصی عبارتند از:
• ام آر آی
• عکس و رادیوگرافی از مغز
• کشت خلط سینه
• سی تی اسکن
• لومبار پانکچر ( که در این روش سوزنی مخصوص را در پایین کمر و در داخل مجرای نخاعی قرار می‌دهند تا مایع نخاعی را بکشند و بر اساس یافته‌های تجزیه و تحلیل و کشت این مایع، عفونت تشخیص داده شده و داروی مناسب تجویز میشود.)
درمان عفونت مغز
در این بیماری به دلیل تورم ایجادشده، ممکن است اکسیژن یا غذا به مغز نرسد و مغز به آسیب‌های جدی و دائمی دچار شده و یا حتی به مرگ ختم شود. بنابراین این وضعیت اورژانسی محسوب میشود و در ابتدای کار برای اغلب بیماران قبل از تشخیص نهایی، درمان با آنتی بیوتیک توسط متخصص عفونی آغاز میشود تا بیماری تحت کنترل قرار گیرد. اگر درمان با آنتی بیوتیک جواب ندهد یعنی سایز آبسه تغییر نکرده و کوچک نشود، مغز باید تحت عمل جراحی قرار بگیرد.
درمان عفونت مغز با جراحی
اگر اندازه‌ی آبسه‌ی مغزی بزرگتر از ۲ سانتی متر باشد تخلیه‌ی چرک عفونت در ابتدا باید انجام گیرد و درمان با آنتی‌بیوتیک بعد از جراحی باید ادامه داشته باشد.
دو روش جراحی برای درمان عفونت مغز وجود دارد:
۱ـ کشیدن آب مغز (آسپیراسیون)
در این روش بعد از انجام سی تی اسکن و تشخیص محل آبسه سوراخی کوچک در جممه ایجاد می‌کنند وپس از تخلیه چرک و عفونت از آن سوراخ، آن را می‌بندند.
۲ـ کرانیوتومی
در صورت مؤثر نبودن روش آسپیراسیون، یا عود کردن مجدد آبسه، عمل کرانیوتومی انجام میشود. در این روش جراح برای دسترسی به مغز لازم است قسمت کوچکی از مو را تراشیده و قسمتی از استخوان جمجمه را بردارد و سپس آبسه را کاملا تخلیه کرده، مجددا استخوان جمجمه را به جای اصلی خودش برگرداند . پس از جراحی لازم است بیمار برای چندین هفته در بیمارستان تحت مراقبت قرار گیرد و چند نوبت تصویربرداری از مغز در این دوران صورت می‌گیرد تا پزشک از بهبود کامل عفونت اطمینان پیدا کند.
[ بازدید : 287 ] [ امتیاز : 3 ] [ نظر شما : ]
